53/26 NECM SÛRESİ
(Sûre adını, ilk âyetinde geçen necm kelimesinden almıştır. Necm, vahyin bölüm-bölüm inmesi manasına gelmektedir. Mekke döneminde nazil olmuştur. Mushaf’ta 53ncü, inişte 26ncı sıradadır ve 62 âyettir.)
E’ûzu bi’llâhi min’eş-şeytâni’r-racîm/kovulmuş şeytandan Allah’a sığınırım. Bismillahirrahmanirrahim/Rahmân ve Rahîm Allah’ın adıyla.
1.Necm’e/bölüm-bölüm inen vahye andolsun! (NOT: Necm kelimesinin; vahyin bölüm-bölüm inmesi manasına geldiği gibi kayan/batan yıldız manası da vardır. Bu nedenle bu âyete; kayan yıldıza andolsun meali verenler de vardır. Ancak âyetin siyak ve sibakına istinaden bölüm-bölüm inen vahye andolsun! manasını verdim.)
2.Arkadaşınız (Muhammed) sapmadı ve azmadı.
3.Ve o/Muhammed arzusuna göre konuşmaz.
4.O (vahiy) ancak/sadece ona vahyedilen bir vahiydir.
(Bak. 2.79*10.15*17.73-75*46.8*53.2-4*69.43-47)
5.Ona, müthiş kuvvetleri olan (Cebrail) öğretti.
6.Üstün nitelikleri ve dirayeti olan (Cebrail),
7.Ve o (Cebrail) en yüksek ufukta göründü.
8.Sonra yaklaştı, aşağıya sarktı.
9.İki yay aralığı kadar veya daha az.
10.Allah’ın vahyettiğini, Allah’ın kuluna (Muhammed’e) vahyetti. (Bak.53.5-10*81.23)
11.Gözünün gördüğünü gönlü yalanlamadı.
12.Onun gördüğünden siz şüphe mi ediyorsunuz?
13.Ve andolsun onu başka bir inişte daha görmüştü.
14.Sidrati’l Müntehâ’nın (uzaktaki sedir ağacının) yanında.
15.Onun yanında da Cennet’ül Me’vâ (oturulacak bahçe) vardır.
16.O an sidreyi (sedir ağacını) kaplayan öyle bir kapladı ki!
17.Onun (Rasûl’ün) gözü bir yere kaymadı, başka yöne de bakmadı. Rabbinin en büyük âyetlerinden/delillerinden birini (Cebrail’i) gördü.
(NOT: Bu âyetlerde; Cebrail a.s.’ın Allah’tan aldığı vahyi, Allah’ın kulu Muhammed a.s.’a nasıl ilettiği/tebliğ ettiği anlatılmaktadır. 7-10ncu âyetlerdeki: onların iki yay aralığı kadar hatta daha da yakın olduklarını, bazı ilahiyatçılar âyetin siyakına-sibakına (öncesine-sonrasına) bakmadan Allah’ın Muhammed’e yaklaşması olarak anlamakta ve buna istinaden Muhammed (a.s.)’ın Miraca çıktığını söylemekteler. Ancak, bunu ispat edecek hiçbir delil ileri süremiyorlar, çünkü hiçbir delilleri yoktur.)
18.Andolsun ki Rabbinin en büyük âyetlerinden/delillerinden birini gördü.
19.Lât’ı ve o Uzzâ’yı hiç düşündünüz mü?
20.Ve öteki üçüncüleri olan Menât’ı?
21.Erkek çocuklar size, o kız çocuklar O’na mı?
22.Öyleyse bu haksız bir paylaşmadır. (Bak. 2.116*6.100*16.57,62*17.40*18.5*19.88-93*
37.149-157*43.15-17,19*52.39*53.21-22,27)
23.Bunlar, sizin ve atalarınızın onlara taktığınız isimlerden başka bir şey değildir. Allah onlar hakkında hiçbir delil indirmemiştir. Onlar sadece zanna ve canlarının istediğine uyuyorlar. Andolsun ki onlara Rablerinden bir hüdâ/hidayetçi gelmişti. (Bak. 6.116*7.71*12.40*53.23)
24.Yoksa insan her istediğini elde edebilir mi?
25.Ve âhiret/son da Allah’ındır, ilk/dünya da. (Bak. 53.25*92.13)
26.Göklerde pek çok melekler var ki onların şefaati hiçbir şeye yaramaz. Sadece Allah’ın dilediği ve razı olduğu kimseler için izin vermesi hariçtir.
(NOT: Şefaat yetkisi sadece Allah’a mahsustur. Mahşerde şefaat edeceğini söyleyen sahtekârlara/müşriklere kanmayın. İlgili âyetler için Bak. 2.255 notu)
27.Şüphesiz ki âhirete inanmayanlar meleklere hep dişi/kız ismi takıyorlar.
28.Ve onların bu konuda hiçbir bilgileri yoktur. Onlar sadece zanlarına uyuyorlar. Ve şüphesiz zan da haktan/gerçekten bir şey ifade etmez. (Bak. 6.116*10.36*53.28)
29.Bizim zikrimizden (Kur’an’dan) yüz çeviren ve dünya hayatından başka bir şey (âhireti) istemeyen kimselere sen de yüz çevir/uzak dur. (Bak. 6.52*7.2*18.28*20.131*33.1*53.29*76.24*80.1-12)
30.Onların ilimden/bilgiden payları işte bu kadardır. Şüphesiz Rabbin, yolundan sapanları ve doğru yolda olanları da en iyi bilendir. (Bak. 6.117*16.125*17.84*28.85*53.30*68.7)
31.Ve göklerde ve yerde olanların hepsi Allah’ındır. O, kötülük edenleri yaptıklarıyla (dengiyle) cezalandıracak ve ahsenû/güzel davrananları daha güzeliyle mükafatlandıracaktır. (Bak. 2.281*53.31)
32.Onlar/ahsenû-güzel davrananlar büyük günâhlardan ve fevâhiş’den/hayâsızlıktan kaçınırlar. Küçük günâhlara gelince şüphesiz ki Rabbinin bağışlaması boldur. Topraktan yarattığı zamanki halinizi ve analarınızın karınlarında cenin olarak bulunduğunuz zamanki halinizi de en iyi bilen O’dur. Kendinizi temize çıkarmaya kalkmayın. Kimin takvâlı olduğunu en iyi bilen O’dur. (Bak. 4.31,49*6.151*53.32)
33.O yüz çevireni gördün mü?
34.Malından azıcık verip sonra vermeyi keseni.
35.Gaybın bilgisi onun yanında mı ki görüyor?
(NOT: Gaybın bilgisi Allah’a aittir. Bak. 11.123 dip notu)
36.Mûsâ’nın sayfalarındakiler yoksa ona bildirilmedi mi?
37.Ve vefakâr İbrâhim’in? (Bak. 6.89-90*7.145,157*16.118*26.196* 41.43*42.13*53.36-37*87.18-19)
38.Hiçbir günâhkâr başkasının günâhını yüklenemez!
(Bak. 2.134,141,272,286*6.52,164*16.25*17.13-15*29.12-13*35.18* 41.46*45.15*53.38-39* 60.3*99.7-8)
39.Ve insana (kendi) çalışmasından/yaptıklarından başkası yoktur.
40.Ve onun çalışması/yaptıkları yakında görülecektir.
41.Sonra çalışmasının/yaptıklarının karşılığı ona eksiksiz verilecektir.
42.Ve şüphesiz ki son varış Rabbi’nedir.
43.Ve şüphesiz güldüren ve ağlatan O’dur.
44.Ve şüphesiz öldüren ve dirilten O’dur. (Bak. 10.56*53.44)
45.Ve şüphesiz erkeği ve dişiyi çift olarak yaratan O’dur.
46.Atıldığı zaman nutfeden/meniden.
(NOT: Nutfe’nin; meni-sperm-zigot-döllenmiş yumurta gibi kullanımları vardır. Nutfe’nin geçtiği âyetler:16.4*18.37*22.5*35.11*36.77*40.67* 53.46*75.37-39*76.2*80.19*86.6)
47.Ve şüphesiz ki yeniden dirilten O’dur. (Bak. 2.28*10.4*17.51*30.11,27*53.47*56.57* 71.17-18*75.40*85.13)
48.Ve şüphesiz ki zengin eden ve yoksul eden O’dur. (Bak.53.48*93.8)
49.Ve şüphesiz ki Şı’râ’nın Rabbi O’dur.
50.Ve şüphesiz ki önce Âd’ı (kavmini) helâk eden O’dur. (Bak.7.65-74*46.21*53.50*89.6-7)
51.Ve Semûd’u (kavmini). Geriye hiçbir şey bırakmadı.
52.Daha önce, daha zâlim ve daha azgın olan Nûh kavmini. (Bak. 11.117*53.52)
53.Ve alt-üst edilmiş yerleri de O helâk etti. (Bak.9.70*53.53*69.9)
54.Kuşatan şey onları da kuşattı! (Bak. 11.77-83*12.107*53.54*88.1)
55.Rabbi’nin hangi nimetinden şüphe ediyorsun? (Bak. 53.55*55.13)
56.Bu, önceki uyarılar gibi bir uyarıdır. (Bak.46.9*53.56)
57.Yaklaşan (Kıyamet Günü), yaklaştı! (Bak. 21.1*47.18*53.57*54.1-2)
(NOT: Son saat/Kıyametin kopmasıyla ilgili âyetler için Bak. 6.31 Dip Notu.)
58.Onu/Kıyamet Gününü, Allah’tan başkası ortaya çıkaramaz.
59.Yoksa siz bu hadîse/söze mi şaşıyorsunuz? (Bak.13.5*53.59)
60.Ve ağlamıyorsunuz ve gülüyorsunuz? (Bak. 9.82*53.60)
61.Ve siz gaflete dalıyorsunuz! (Bak. 37.12*53.61)
62.Allah’a secde edin ve kulluk edin!
(NOT: Secde konusunda; Bakara 34ncü âyetin dip notunda bilgi verilmiştir.)
(Gözden Geçirme-Kasım 2024)